HEMŞİRELİK MESLEĞİNİN SORUNLARI

Dünyada Modern hemşireliğin kurucusu olan Florance Nightengale’in doğum gününe rastlayan 12 mayıs, ülkemizde 1954 yılından beri Hemşireler haftası olarak kutlanmaktadır.

Hemşirelik, ICN (İnternational Counsel Of Nursing) nin tanımına göre; bireyin ailenin ve toplumun sağlığını koruma ve geliştirmeye yardım eden ve hastalık halinde iyileştirme ve rehabilite etmeye katılan bir meslek grubudur.

Her profesyonel disiplinde olduğu gibi hemşirelik mesleğinde de bilimsel bir temele oturtma gereği vardır. Çünkü hemşirelik kurumsal bilgi ve beceriyi içeren uygulamalı bir sağlık disiplinidir. Hemşireliğe geleneksel anlamda bakıldığında hekimin hazırladığı, planladığı tedaviyi uygulayan kişi olmakla beraber, modern anlamda bağımlı fonksiyonlarının yanı sıra bağımsız fonksiyonları da olan bir sağlık disiplinidir.

Bağımlı fonksiyonları; hekimin istediği tedaviyi uygulamaya yönelik yaptığı işlerdir.

Bağımsız fonksiyonları; hemşirenin bilgi ve deneyimine dayalı olarak bakıma yönelik fonksiyonudur.

Yarı bağımlı fonksiyonları ise; hekimin order ettiği tedaviyi uygularken tanı ve tedaviye yönelik oluşabilecek sorunların gelişip gelişmediğini izleme ve bu konuda gerekli önlemleri almaktır. Bütün bu fonksiyonları uygularken; sağlık bakı-mındaki uygulayıcı, yönetici, eğitimci ve araştırıcı rollerini profesyonel anlamda kullanmaya özen gösteren bir meslek grubudur.

Hemşire; temel bir hemşirelik programını tamamlamış olan ve ülkesinde; toplumun da katkısını alarak hastalığın önlenmesi, hastanın bakımı ve sağlık düzeyinin yükseltilmesi için sorumluluk almaya yeterli ve yetkili kişidir.

Bir bilim ve sanat olarak çağlar boyunca toplumsal bir kurum olan hemşirelik mesleğinin ana fonksiyonu; sağlıklı veya hasta bireye, yararlı hizmet vermek, yardım etmek, bakmak ve iyileştirmektir. Ancak yeni yüzyılda hemşirelik mes-lekleşme çabaları içine girerken mesleğin temel amacının yalnız bakım vermekle sınırlandırılama-yacağı; uygulamaları ve eğitim verme fonksiyonu ile de hizmet alanını geliştirmekle yükümlü olduğu ve sağlık disiplinlerinin oluşturduğu zincirin önemli halkalarından birini oluşturduğu fikri herkes tarafından anlaşılmıştır ve kabul görmüştür. Bu düşünce yıllar sonra kendisine order edilen işlemlerle uğraşan, söyleneni uygulayan kişiler yerine; üretici, yargılayıcı, karar verici, sorun çözücü, bilimsel gözlemci, olayları daha objektif değerlendirici; neyi, niçin, nasıl yapacağını bilen, yapması gerekeni elimine etmeye çalışan hemşirelerin yer almasına neden olmuştur. Çünkü sağlık bir ekip işidir ve ekibin en etkin üyelerinden birisi hemşiredir.

Zaman ve mekan ayırt etmeden her şart ve koşulda sağlık hizmeti sunan fedakar, özverili çalışkan profesyonel ve sosyal özelliklere sahip olan hemşireler hasta ile hekim arasında ki koordinasyonu sağlayan en iyi iletişimcidir. 1999 yılında yapılan uluslararası Hemşirelik Konseyinin 100. Yıl Dönümünde BEYAZ KALP hemşireliğin evrensel sembolü seçilimştir. (Beyaz renk, bütün renkleri bir araya getirdiği için ve tüm insanların kabul ettiği hemşirelik göstergesi olduğu için seçilmiştir. Beyaz aynı zamanda tüm dünyada hemşirelik, bakım, hijyen ve ferahlıkta kabul edilmiş bir renktir. Kalp şekli insanlığı ve hemşireliğin kaliteli sağlık bakımında sahip olduğu en uygun yeri ifade etmektedir.)

Hemşirelerin sık sık gündeme gelen ve çözüm bekleyen sorunları vardır.

Bunlar:

-Yardımcı sağlık personeli olarak adlandırılmaları,

-Farklı düzeyde eğitim alınması, mesleki yaşantıda eşit şartlarda çalıştırılmaları

-Branşlaşmanın az olması, istenilen branşta çalışamama

-Toplumumun hemşirelik mesleğine olumsuz yaklaşımı

-Malzeme ve ekipman eksikliğinin hemşirelik bakımında ortaya çıkan aksaklıkların hemşireyi olumsuz etkilemesi

-Hemşire sayısının yetersiz olması sonucu iş yoğunluğu ve nöbet sayılarındaki artış, aşırı derece de yıpranma

-Bilişim çağı olarak nitelendirilen günümüzde hemşirelerin mesleki anlamla teknolojilerin dizaynı ve gelişiminde teknoloji üreticileri ile beraber çalışılmaması ve hemşirelerin bireysel anlamla kendini yenileyememesi

-Bakım standartlarının tam olarak uygulanmaması ve yaygınlaştırılmaması

-Görev yetki ve sınırlarının belli olmaması; iş yerlerinde ara meslek elemanı olarak görülmeler; evrak takibi ve sekreterlik gibi işlerde çalıştırılmaları

-Yaptığı işe ve insana değer veren, saygı duyan yönetim anlayışının olmaması

-Sosyo – ekonomik şartlarının gelişmiş ülkelerdeki seviyenin altında olması

-Ücret yetersizliği,

-Ulaşım servislerinin olmaması

-Nöbetli kuruluşlarda çalışılması nedeniyle süt izinlerinden düzenli yararlanılamaması

Hemşireler hizmet, eğitim, yönetim, dayanışma ve araştırma görevlerini tam olarak yerine getirebildikleri zaman profesyonel nitelikleri ortaya koyma ve benimsetme şansını elde edebileceklerdir. Profesyonel hemşirelerin amacı : Sağlığı korumak, geliştirmek, hastalara daha verimli, kaliteli hemşirelik bakımı vermek, insanımıza hak ettiği hizmeti en iyi biçimde sunmaktır.