Hastanelerde Düşmelerin Önlenmesi

Hasta yataklarına talebin giderek artması ve hastanede yatma maliyetinin sürekli yükselmesi hastaların olabildiğince kısa sürede taburcu edilmesini zorunlu kılmaktadır. Bu zorunluluğun yerine getirilmesi her ne kadar hastanın kısa sürede tedavi edilmesi ile ilgili gibi görünse de, bunun hasta güvenliği ile de yakından ilişkisi vardır. Bu yüzden hasta güvenliği kapsamında ele alınması gereken konulardan biri de düşmelerdir. Çünkü düşmeler, hastada ciddi hasarlar oluşturabilmekte, daha uzun süre hastanede yatma, buna bağlı güçlükler, yoksunluklar ve daha fazla sağlık harcamasına neden olabilmektedir. Bazı durumlarda ise yasal boyut da devreye girebilmektedir. Tüm bu sayılan nedenlerle, hastanelerde düşme olaylarının ciddiye alınması ve önlenmesi politikalarının, düşme sonrası prosedürlerinin önceden saptanması ve çalışanların bu konularda bilgilendirilmesi önem kazanmaktadır.

Bilindiği gibi düşme; bireyin, hastalığa bağlı olarak kontrol ve denge kaybı ile kendisini aniden yerde bulmasıdır. Çevresel faktörlere bağlı olarak kayma ya da bir şeye takılarak tökezleme de düşmeye neden olabilmektedir. Bu yüzden, düşmelerin önlenmesinde; hastanın ve ortamın ayrı ayrı ele alınması, düşme riski açılarından değerlendirilmesi ve alınan sonuçlara göre önlem ve uygulamalar

Hastanın değerlendirilmesinde süreklilik de aynı ölçüde önem taşımaktadır. Diğer bir deyişle düşme riski değerlendirilmesi; hastanın, hastaneye yatırılışından taburcu edildiği ana kadar sürer. Bu bağlamda, hastanın; durumunda herhangi bir değişiklik meydana geldiğinde ya da bir üniteden diğerine naklinde düşme riski değerlendirilmesine başvurulur. Değerlendirmeler hastanenin tercihine ve hastanın durumuna göre, ayda bir, haftada bir, her gün olmak üzere belirli aralıklarla sürdürülür.

Değerlendirmenin belirli standartlar doğrultusunda yapılabilmesini ve güvenilir sonuçlara ulaşılmasını sağlamak amacı ile pek çok değerlendirme aracı geliştirilmiştir. Ancak bunlardan güvenirlik ve kullanışlılık bakımından en çok tercih edilenleri Morse ve Hendrick Düşme Riski değerlendirme araçlarıdır. Bu araçların titizlikle kullanılması ve değerlendirme sonuçlarının dokümante edilmesi ve belirli sürelerde saklanılması önemli bir yere sahiptir. Çünkü bunlar; düşmelerle bağlantılı davaların olumsuz sonuçlarından hastaneleri korumada belge işlevi görürler.

Düşme riski taşıyan hastaların durumu; koruyucu önlemler ve desteklerin saptanmasında yol gösterici rol oynar. Yakın gözetim, yürüteç, baston ve tekerlekli sandalye sözü edilen destekler kapsamındadır. Düşmelerin önlenmesinde hastanın kullanmak zorunda olduğu araçların kalitesi ve rutin bakımı da önemli bir yere sahiptir.

Yine konu edilen bağlamda, çevrenin düşmelere neden olabilecek etkenlerden arındırılması ve uygun araç ve gereç kullanılması üzerinde titizlikle durulması gereken hususlar arasındadır. Çünkü sözü edilen konulardaki ihmal ve özensizlik sadece hastaları tehdit etmekle kalmamakta, çalışanlar ve ziyaretçiler için de düşme riski oluşturmaktadır. Bu bakımdan zeminde kullanılacak parkelerin, karoların ve bunların temizlenmesinde kullanılacak olan deterjanın kaymayı önleyecek özellikte ve kalitede olmasına özen gösterilmelidir.

Hasta ünitelerinde ayrıca, hasta karyolası, sandalyesi, etajerinin konumu, yüksekliği, etajerin ve zilin, hastanın kolayca ulaşabileceği mesafede konumlandırılması ve bunların tekerleklerinin sabitleştirilmesi,  rutin olarak bakıma tabi tutulması da üzerinde özenle durulması gereken konular arasındadır

Prof. Dr. Gülten UYER,

Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Emekli Öğretim Üyesi, Başkent Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Kurucu Müdürü

Kaynak:http://www.medimagazin.com.tr/authors/gulten-uyer/tr-hastanelerde-dusmelerin-onlenmesi-politikalari-72-24-2586.html